درد لگن در قسمتهاي پايينتر از ناف احساس ميشود. اين درد ممکن است به صورت ناگهاني و شديد بروز کند و يا ميتواند خفيف بوده و تا چند ماه ادامه داشته باشد.دررفتگی لگن نیز ممکن است با آسیب عصبی و از دست دادن مقادیر زیادی از خون و همچنین ایجاد لختههای خونی بزرگ همراه باشد. این لختههای خونی میتوانند رشتههای عصبی را تحتفشار قرار داده و منجر به ایجاد درد لگن شوند.
اطلاعات اين مقاله بيشتر در رابطه با درد لگن در زنان ميباشد، زيرا آقايان خيلي به ندرت به اين نوع درد دچار ميشوند. این مقاله دو نوع اصلی درد لگن را مورد بحث قرار میدهد که عبارتند از:
- درد ناگهانی و غیر منتظره (حاد) لگن
- درد مداوم یا مکرر (مزمن) لگن
درد ناگهانی و غیرمنتظره لگن
هنگامی که درد لگن به طور ناگهانی و بدون سابقه قبلی برای اولین بار بروز میکند، آن را با نام درد حاد لگن مینامند. اگر شما هم از درد حاد لگن رنج میبرید، فوراً برای گرفتن نوبت با متخصصین ما در کلینیک تخصصی پیشگام در زمینه درد لگن اقدام کنید. این متخصصین قادر هستند علت درد لگن شما را تشخیص دهند و هر نوع درمانی که برای آن لازم است، برای شما انجام دهند.
شماره تلفن کلینیک دکتر سپهریان:
66576991-021
09128940331
پذیرایی کلینیک 1: روزهای شنبه تا دوشنبه هر هفته از ساعت 16 لغایت 21
ستارخان. بعد از باقر خان. ابتدای پاتریس لومومبا.
پذیرایی کلینیک 2: روزهای سه شنبه و چهار شنبه بعد از ظهر 16 تا 21 و پنج شنبه صبح 10 تا 14
ستارخان. بین فلکه اول و دوم صادقیه. جنب بانک آینده. طبقه4.
علل درد حاد لگن
شایعترین علل درد حاد لگن در زنانی که باردار نیستند، عبارت است از:
- کیست تخمدان- یک کیسه حاوی مایع که در داخل تخمدان تشکیل میشود و هنگامی که پاره میشود یا پیچ میخورد، باعث ایجاد درد لگن میشود.
- بیماریهای حاد التهابی لگن-یک عفونت باکتریایی در ناحیه رحم، لوله رحم یا تخمدانها که اغلب بعد از عفونتهای کلامیدیا یا گونوروا به وجود میآید و لازم است بلافاصله با آنتی بیوتیک درمان شود.
- آپاندیسیت-این عارضه در اثر ورم دردناک زائده آپاندیس (یک زائده انگشتی شکل که به روده بزرگ متصل است) به وجود میآید که معمولاً باعث درد شدید در ناحیه پایین و سمت راست شکم (معده) میشود.
- التهاب صفاق (پریتونیت)-التهاب غشای پریتونئوم (بافت غشائی نازکی که قسمت داخلی شکم را میپوشاند) که باعث درد ناگهانی شکم میشود و درد آن به صورت تدریجی شدیدتر میشود و لازم است که فوراً تحت درمان قرار گیرد.
- عفونت مجرای ادرار-در این حالت احتمالاً در هنگام دفع ادرار احساس درد و سوزش خواهید داشت و همچنین ممکن است به تعداد دفعات بیشتری برای دفع ادرار نیاز داشته باشید.
- یبوست یا اسپاسم رودهای-این عارضه ممکن است در اثر تغییر رژیم غذایی، داروهای مصرفی، بیماری سندرم روده تحریکپذیر و در موارد نادر به خاطر انسداد روده ایجاد شود.
درد مداوم یا مکرر لگن
اگر درد لگن شما به مدت 6 ماه یا بیشتر دوام داشته است، اعم از اینکه درد آن به طور مداوم بوده و یا به صورت مکرر قطع و وصل میشود، آن را تحت عنوان درد مزمن لگن میشناسند. درد مزمن لگن غالباً شدیدتر از دردهای مربوط به عادت ماهیانه است و مدت بیشتری هم طول میکشد. این نوع درد از هر 6 زن، یک نفر را مبتلا را میسازد.
علت دردهای مزمن لگن
شایعترین علل درد مزمن لگن عبارت است از:
- اندومتریوزیس(ضخیم شدن دیواره رحم)
- بیماری التهاب مزمن لگن- یک نوع عفونت باکتریایی رحم، لوله رحم یا تخمدانها است که اغلب بعد از عفونتهای کلامیدیا یا گونوروا به وجود میآید و باید فوراً با آنتیبیوتیک تحت درمان قرار گیرد.
- سندرم روده تحریکپذیر- یک عارضه بسیار شایع و درازمدت مربوط به دستگاه هاضمه است که میتواند باعث گرفتگی عضلات معده، نفخ، اسهال و یبوست شود.
تشخیص و ارزیابی
اگر با انجام معاینه کامل لگن مشخص شود که بیمار به ناهنجاری یا التهاب خاصی مبتلا شده است، برخی آزمایشها یا عملهای با حداقل تهاجم بر روی او انجام میگیرد تا وجود احتمالی بیماری سندرم احتقان لگنی تشخیص داده شود. برای این منظور یک پزشک متخصص رادیولوژی مداخلهای که به صورت تخصصی برای انجام عملهای با حداقل تهاجم آموزش دیده است، سیاهرگهای لگنی که دچار واریس شده و باعث ایجاد درد مزمن لگن شدهاند را با استفاده از تکنیکهای عکسبرداری تشخیص میدهد. رایجترین تکنیکهای عکسبرداری که برای این منظور مورد استفاده قرار میگیرد، عبارت است از:
- سونوگرافی لگنی:در این روش که به عنوان دقیقترین شیوه تشخیص عوارض مربوط به سیاهرگها شناخته میشود، با تزریق یک رنگ مخصوص به درون سیاهرگهای ناحیه لگن، این سیاهرگها را در برابر پرتوهای اشعه ایکس قابل رؤیت میسازند. برای دستیابی به دقت بیشتر در تشخیص این عارضه، متخصص رادیولوژی معاینات و عکسبرداری را در حالتی که بیمار خم شده است، انجام میدهد. زیرا وقتی که بیمار به حالت طاق باز خوابیده باشد، اندازه سیاهرگهای لگن او کاهش پیدا میکند.
- ام آر آی:این روش میتواند بهترین روش غیر تهاجمی برای تشخیص سندرم احتقان لگنی باشد. این آزمایش باید به نحوی انجام شود که به طور اختصاصی برای یافتن عروق خونی ناحیه لگن تنظیم شده باشد. در واقع روش معمولی ام آر آی نمیتواند این ناهنجاریها را نشان دهد.
- سونوگرافي از طريق واژن (ترانس واژينال):این روش برای بهتر دیدن فضای داخل حفره لگن استفاده میشود. از آنجا که سونوگرافی لگن نمیتواند سیاهرگهای ناحیه لگن را به خوبی نشان دهد (مگر آنکه بیمار در حالت ایستاده سونوگرافی شود)، بنابراین برای این منظور سونوگرافی از طریق واژن انجام میگیرد. البته این روش برای تشخیص عوارض دیگری هم استفاده میشود.
علائم مربوط به درد لگن
درد لگن میتواند علائم بسیار زیادی به همراه داشته باشد، بعضی از شایعترین این علائم عبارتند از:
- گرفتگی عضلات ناشی از قاعدگی
- درد قاعدگی
- خونریزی، لکهبینی یا ترشحات واژنی
- درد و ناراحتی هنگام دفع ادرار
- یبوست یا اسهال
- نفخ یا انباشتگی گاز معده
- خونریزی در زمان حرکت شکم
- درد شدید در زمان رابطه جنسی
- تب یا یخ کردن بدن
- درد در ناحیه مفصل لگن
- درد در کشاله ران
درمان درد لگن بدون جراحی
روش درمان درد لگن به عوامل مختلفی از قبیل علت به وجود آمدن درد، شدت درد و اینکه هر چند وقت یک بار بروز میکند، بستگی دارد. بعضی از روشهایی که میتوان برای درمان درد لگن و باسن استفاده کرد، عبارت است از:
داروها
انواع بسیار زیادی از داروها برای درمان درد لگن مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها شامل مسکنهای خوراکی یا تزریقی، شل کننده عضلات و داروهای ضد افسردگی میباشند.
ازن درمانی لگن
یکی از روش های بسیار جدید در کنترل درد لگن اوزون درمانی می باشد . هزن تراپی مفصل ساکروایلیاک و مفصل های مختلف هیپ توسط نتخصصین طب فیزیکی کلنیک انجام می شود و از جمله درمان های جدید و بسیار موثر در درمان نوین درد لگن می باشد.
رادیو فرکوانسی لگن
رادیوفرکواتسی لگن درمان بسیار جدیدی است که موجب ارسال امواج رادیوفرکوانسی در عمق مفصل لگن می شود و بنابراین بر خلاف موالیتی های سطحی در فیزیوتراپی امکان دسترسی ما به عمق لگن را از روی پوست می دهد . رادیوفرکوانسی در کلنیک تخصص پیشگام جهت استفاده بیماران از کشور فرانسه تهیه شده است .
طب سوزنی در درمان درد لگن
به جرات می توان گفت که امروزه طب سوزنی اگر به صورت صحیح و توسط متخصصین این امر صورت بپذیرد موجب کاهش بی ضرر و شگرف آور درد لگن می شود. طب سوزنی درد های باسن ولگن با منشا آرتروز و درهای با ارجاع از کمر را به راحتی کنترل می کند و بدون اینکه عوارضی داشته باشد. یکی از اصلی ترین مزایای طب سوزنی قابلیت کنترل درد لگن در افراد کهنسال و خانم های باردار بدون عارضه می باشد.
درمان هورمونی
داروهای هورمونی میتواند در تسکین دردهای ناشی از بیماری آندومتریوز و خونریزی ماهیانه مؤثر باشد. این داروها به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف میشوند و یا در داخل رحم جایگذاری میشوند. بعضی از این داروها شامل قرصهای کنترل بارداری، مواد تزریقی آزاد کننده هورمون گونادوتروپین و یا آلات داخل رحمی آزاد کننده هورمون پروژستین میباشند. لازم به ذکر است که درمان درد لگن با استفاده از داروهای هورمونی با روشهای هورمون درمانی که گاهی برای درمان علائم یائسگی استفاده میشود، تفاوت دارد و نباید آنها را یکسان دانست.
اصلاح سبک زندگی
درد لگن در بعضی از زنان با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، حالت بدن در هنگام نشستن، ایستادن و راه رفتن و یا انجام فعالیتهای فیزیکی منظم، تسکین پیدا میکند.
درمان فیزیکی
بعضی از انواع درد لگن از قبیل درد عضلات و بافت همبند، به خوبی نسبت به روشهای درمان فیزیکی پاسخ میدهند. درمان فیزیکی میتواند به روشهای مختلفی شامل مانیپولاسیون و مانور های تخصصی متخصص طب فیزیکی ماساژ درمانی، کشش، تقویت عضلات و آموزش بیمار برای فراگیری نحوه آرامسازی و کنترل عضلات ناحیه لگن انجام شود.
بیوفیدبک
در روش بیوفیدبک، الکترودهایی بر روی سطح بدن در ناحیه پرینئوم (میاندوراه یا فاصله بین مقعد و واژن) یا در اطراف مقعد قرار داده میشود و یا پروبهایی در داخل واژن یا رکتوم جایگذاری میشود تا چگونگی انقباض و انبساط عضلات لگنی شما را از طریق حسگرهایی ضبط کند و نتایج را بر روی نمایشگر کامپیوتر یا وسیله دیگری نشان دهد.
لیزر سرد
در روش لیزر سرد از نور لیزر با شدت پایین بر روی بافتهای مورد نظر استفاده میشود تا درد و التهاب این بافتها تسکین یابد و ترمیم جراحات آن، سریعتر انجام شود. بعضی از دستگاههای لیزر که تأییدیه FDA را دارند، برای تسکین موقت دردهای عضلانی، رفع سختی و درد مفاصل، برطرف کردن اسپاسم عضلانی، افزایش جریان خون موضعی در بافتهایی که خون در آنها راکد شده و یا عروق خونی که در اثر فشار عضلات سوراخ شده است، مورد استفاده قرار میگیرد.
ورزشها
این حرکات کششی برای شل کردن عضلات داخل و اطراف لگن طراحی شدهاند. دقت کنید که برای انجام این حرکات کششی باید تا جایی نیرو وارد کنید که فقط افزایش فشار بر روی ناحیه هدف را احساس کنید، اما هرگز نباید باعث احساس درد شود. حالت کشش در هر ورزش را به مدت 30 ثانیه نگه دارید و به آرامی نفس عمیق بکشید. دقت کنید که هر حرکت را باید تا 3 مرتبه از هر طرف (چپ و راست) انجام دهید. اغلب این ورزشها در صورتی که هر روز به طور منظم انجام شوند، میتوانند تأثیر زیادی در کاهش درد لگن داشته باشند.
حرکت زانو تا سینه
به پشت بخوابید و هر دو پا را صاف و آرام بگذاريد. سپس یک زانو را به طرف قفسه سینه خم کنید و با دو دست بگیرید. کشش آرام را برای 30 ثانیه حفظ کنید و نفس عمیق بکشید. سپس همین حرکت را با پای دیگر انجام دهید.
حرکت زانو به شانه مخالف
به پشت بخوابید، زانوی چپ خود را با دست بگیرید و به طرف قفسه سینه بیاورید و سپس آن را به صورت ضربدری به سمت شانه راست بکشید. فشار آرام را به مدت 30 ثانیه نگه دارید. به آرامی و با تمرکز نفس بکشید. سپس همین حرکت را با پای راست تکرار کنید.
حرکت بالا بردن پا و زانو
به پشت بخوابید، کف پاها را به روی زمین بچسبانید و زانوها را خم کنید. پای راست خود بالا را بياوريد و روي زانوی چپ بگذاريد. سپس زانوی چپ خود را با دو دست بگيريد و به طرف قفسه سینه بکشید. حالت کشش آرام را به مدت 30 ثانیه حفظ کنید. با تمرکز نفس عمیق بکشید. همین حرکت را از طرف مخالف، یعنی با پای چپ و زانوی راست انجام دهید.
رساندن زانو به کف دست
به حالت طاق باز به پشت بخوابید، سپس به طرف راست بغلتید و زانوی راست خود را از روی زمین به طرف دست راست خود بالا بیاورید. با دست راست، زانو را روی سطح زمین فشار دهید. این حالت کشش را به مدت 30 ثانیه حفظ کنید و با تمرکز کامل نفس بکشید. سپس همین حرکت را از سمت مخالف، با پای راست و دست چپ انجام دهید.
ژست کودکانه
به حالت چهار دست و پا بنشینید و باسن خود را آرام به پاشنه پاها برسانید. در این حالت باید زانوها کمی از هم دور شوند و پاها به هم نزدیک شوند. حالت کشش را 30 ثانیه حفظ کنید و نفس عمیق بکشید. در حین انجام این حرکت میتوانید سر خود را روی سطح زمین تکیه بدهید.
قورباغه صاف
به پشت بخوابید و کف پاهای خود را به هم بچسبانید و زانوها را از هم دور کنید و در دو طرف بدن قرار دهید. سپس پاشنه پاها را به آرامی به باسن خود نزدیک کنید. حالت کشش آرام را 30 ثانیه نگه دارید. در این حالت نفس عمیق بکشید.
قورباغه آرام
به حالت سرپا بنشینید و دستها را از جلو روی زمین بگذارید. وزن خود را به طور متعادل روی دستها و پاها تقسیم کنید. عضلات باسن را شل بگیرید و به آرامی پایین بیاورید تا بین پاشنه پاها برسد. با آرنجهای خود به آرامی زانوها را به طرف خارج فشار دهید و از هم دور کنید. حالت کشش آرام را 20 ثانیه حفظ کنید. عمیق و با تمرکز نفس بکشید. دقت کنید که این حرکت کششی فقط برای افرادی خوب است که مشکل زانو نداشته باشند.