کشیدگی اعصاب گردن

گروه سلامت: به نقل از

دکتر حیدریان متخصص درد

رادیکلوپاتی گردنی که معمولا تحت عنوان "عصب تحت فشار" نیز نامیده می‌شود، اصولا زمانی رخ می‌دهد که در آن عصبی در گردن، که از طناب نخاعی شاخه می‌گیرد، تحت فشار قرار خواهد گرفت. این درد به نقاط دیگری همچون شانه‌ها انتشار خواهد یافت و ضعق عضلانی و کرختی دستها را نیز می‌تواند به همراه داشته باشد. رادیکلوپاتی گردنی معمولا در نتیجه استهلاک ایجاد شده در ستون فقرات در طول زمان و در اثر بیماری هایی همچون آرتروز رخ خواهد داد. این مشکل در جوانان ممکن است در اثر یک اتفاق که منجر به بیرون زدگی دیسک شود، رخ دهد. رادیکلوپاتی گردنی در اکثر موارد واکنش خوبی به درمان های مراقبتی، از جمله روشهای دارویی و فیزیوتراپی نشان خواهد داد. (برگرفته از

سایت دکتر سعادتی متخصص فیزیوتراپی

)

آناتومی ستون فقرات

ستون فقرات از 24 استخوان به نام مهره تشکیل شده که بر روی یکدیگر می‌لغزند. این استخوان‌ها به منظور تشکیل کانالی برای محافظت از طناب نخاعی به یکدیگر متصل شده اند. هفت مهره کوچ ابتدایی که از زیر جمجمه آغاز می‌شوند و گردن را تشکیل می‌دهند، شامل نخاع گردنی اند. قسمتهای دیگر ستون فقرات عبارتند از :

•    اعصاب و طناب نخاعی . این "طناب های الکتریکی" از کانال ستون فقرات عبور نموده و حامل پیامهایی از مغز به عضلات خواهد بود. ریشه های عصبی، شاخه هایی از طناب نخاعی خواهد بود که از طریق بازشوهای مختلف مهره‌ها (مجرای نخاعی) به عضلات مختلف متصل می‌شوند.

•    دیسک های بین مهره ای . دیسک های بین مهره ای منعطفی در میان مهره های ستون فقرات قرار دارند. آنها به شکل جاذب های ضربه در حین راه رفتن و دویدن عمل می‌نماید. دیسک های بین مهره ای مسطح و گرد هستند و ضخامت آن تقریبا نیم اینچ است. آنها از دو بخش تشکیل شده اند :

-  

حلقه فیبری یا آنولوس فیبروزوس . حلقه خارجی منعطف و سخت دیسک.

-  

نوکلئوس پالپوزوس . هسته نرم و ژل مانند دیسک.

عامل بروز رادیکلوپاتی

رادیکلوپاتی گردنی اصولا در نتیجه تغییرات فرسایشی رخ داده در ستون فقرات در طول روند پیری و یا در اثر صدمات وارده ای ایجاد خواهد شد که منجر به بیرون زدگی دیسک بین مهره ای خواهد شد.

تغییرات دژنراتیو

هر چه سن دیسک‌ها در ستون فقرات بالاتر می‌روند، ضخامت خود را از دست داده و بیرون خواهند زد. همچنین تغییر دیگری که در این بین مشاهده خواهد شد، کاهش درصد رطوبت و خشکی و سفتی خواهد بود. این مساله منجر به نشست و اضمحلال فضاهای دیسک و از بین رفتن ضخامت دیسک می‌شود. با از میان رفتن ضخامت دیسک، مهره‌ها به هم نزدیک تر می‌شوند. واکنش بدن به این مساله، تشکیل استخوان های بیشتر – که خار استخوانی نامیده می‌شود - ی در اطراف دیسک به منظور تقویت آن خواهد بود. این خارها منجر به سختی ستون فقرات می‌شود. این مساله همچنین منجر به تنگ شدگی مجرای نخاعی – بازشوهای کوچکی در هر طرف ستون فقرات که محل خروج ریشه های عصبی است – شده و ریشه عصب را تحت فشار قرار می‌دهد. تغییرات دژنراتیو در دیسک‌ها را معمولا آرتروز یا اسپوندیلوزیس نامیده می‌شود. این تغییرات طبیعی بوده و برای همه رخ خواهد داد. در واقع نیمی از تمامی افراد میانسال و مسن تر با مشکل دیسک آسیب دیده و اعصاب تحت فشار مواجهند که علائم دردناکی به همراه ندارند. هنوز مشخص نیست که این مشکل چرا در برخی افراد با نشانه هایی همراه است و در برخی دیگر خیر.

دیسک بیرون زده

بیرون زدگی دیسک زمانی رخ می‌دهد که مرکز ژل مانند (نوکلئوس) دیسک به حلقه خارجی آن (آنولوس) فشار وارد خواهد آورد. اگر وضعیت دیسک خیلی خراب باشد و یا صدمه دیده باشد، ممکن است با نوکلئوس بیرون آمده مواجه شویم. در نتیجه بیرون آمدگی دیسک به سمت کانال نخاعی، فشاری بر ریشه های حساس عصبی وارد خواهد نمود و منجر به ایجاد درد و ضعف در نواحی تحت حمایت آن عصب خواهد شد. بیرون زدگی دیسک معمولا در نتیجه حرکاتی چون بلند کردن نادرست جسم سنگین، کشیدن، خم شدن و چرخشی ایجاد می‌شود.

نشانه های رادیکلوپاتی گردنی
 

در بیشتر موارد، درد رادیکلوپاتی گردنی از گردن شروع شده و به دستها و نواحی متاثر از عصب آسیب دیده منتقل می‌شود. معمولا احساسی که بیماران از این درد بیان می‌کنند، چیزی شبیه به سوزش یا تیر کشیدن است. حرکات بخصوصی در گردن – مانند کشش کردن و یا چرخاندن سر – ممکن است منجر به ازدیاد درد شود. از دیگر علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود :

•    سوزش یا احساس "سوزن سوزن شدن" در انگشتان و دست

•    ضعف عضلانی دست و شانه

•    بی حسی

برخی بیماران می‌گویند که با گذاشتن دستانشان بر روی سر، مقدار درد کاهش می‌یابد. این حرکت به طور موقتی میزان فشار وارد بر ریشه عصب را کاهش خواهد داد.

تشخیص رادیکولوپاتی گردنی

راه های تشخیص رادیکولوپاتی گردنی عبارتند از:
آزمایشات فیزیکی

پس از بیان سوابق پزشکی و سلامت کلی، پزشک از شما راجع به علائمتان پرس و جو خواهد نمود. سپس گردن، شانه و دستهایتان را برای دیدن نشانه هایی از ضعف عضلانی، بی حسی یا هر گونه تغییر در واکنش هایتان مورد بررسی قرار خواهد داد. پزشک از شما خواهد خواست تا حرکات گردن و دست بخصوصی را به منظور کاهش و تسکین علائمتان انجام دهید.

عکس برداری اشعه ایکس

 این روند، تصاویر از ساختارهای متراکمی همچون استخوان فراهم خواهد نمود. این تصویر همچنین راستای استخوان های گردن را نمایش خواهد داد. از دیگر مواردی که در این تصویر مشهود خواهد بود، هرگونه تنگ شدگی مجرای نخاعی یا صدمات وارده بر دیسک‌ها است.

تصویربرداری توموگرافی محاسبه شده (سی تی اسکن)

جزئیات بیشتری در مقایسه با تصاویر ساده اشعه ایکس را می‌توان با استفاده از تصاویر سی تی اسکن بدست آورد و این تصاویر به پزشکان در تشخیص وجود خارهای استخوانی در نزدیک مجرای نخاعی ستون فقرات در ناحیه گردنی کمک خواهد نمود.

تصویربرداری تشدید مغناطیسی

این مطالعات تصاویر بهتری از بافتهای نرم بدن فراهم خواهد نمود. با استفاده از MRI گردن می‌توان به این نتیجه رسید که آیا فشار وارده بر عصب در نتیجه بافتهای نرم آسیب دیده – مانند دیسک بیرون زده – است یا خیر. این تصویر همچنین به پزشک در تشخیص وجود صدمه بر طناب نخاعی یا ریشه های عصبی کمک خواهد نمود.

برق نگاری ماهیچه ای (EMG)

برق نگاری ماهیچه ای، امواج الکتریکی عضلات در حالت استراحت و در حین انقباض را اندازه گیری می‌نماید. معمولا مطالعات انجام شده بر اعصاب همزمان با برق نگاری ماهیچه ای و به منظور بررسی عملکرد نرمال اعصاب انجام خواهد شد. روی هم رفته این آزمایشات به دکتر در تشخیص دلیل اصلی علائم و اینکه آیا ناشی از فشار وارد بر ریشه های عصب نخاعی و صدمات وارده بر عصب است یا شرایط دیگری چون دیابت عامل صدمات وارده بر اعصاب هستند، کمک می‌نماید.

درمان

شایان ذکر است که عمده بیماران مبتلا به رادیکلوپاتی گردنی به مرور زمان بهتر می‌شوند و نیازی به درمان ندارند. در برخی افراد، این درد طی مدت زمانی کوتاه، چند روز یا چند هفته، از میان خواهد رفت. در دیگران ممکن است این مدت زمان طولانی تر شود. بعضا ممکن است در برخی موارد، رادیکلوپاتی بهبودیافته در آینده بازگردد؛ حتی اگر چنین شود، معمولا بدون نیاز به درمانی بخصوص بهتر خواهد شد. با اینحال در برخی موارد، رادیکلوپاتی گردنی بهبود نخواهد یافت. این بیماران به ارزیابی و درمان نیاز دارند.

روشهای درمانی غیرجراحی

درمان های ابتدایی برای رادیکلوپاتی گردنی، روشهایی غیر از جراحی است. گزینه های بدون نیاز به جراحی عبارتند از :

آتل های نرم گردنی
 

یه نقل از

کلینیک ارتوپدی فنی ظفر

این آتل به شکل حلقه بالشتک فرمی است که به دور گردن پیچیده شده و با استفاده از چسب ولکرو در جای خود نگاه داشته می‌شود. ممکن است توصیه پزشک به استفاده از یک آتل نرم گردنی باشد تا به عضلات گردن امکان استراحت بدهد و در عین حال بازه حرکتی آن را محدود نماید. این مساله می‌تواند به کاهش فشار وارده بر ریشه های عصبی که با حرکت گردن همراه است، منجر شود. از این آتل نرم تنها باید برای مدت زمان کوتاهی استفاده نمود، چرا که استفاده طولانی مدت از آن می‌تواند به کاهش توان عضلات گردن بیانجامد.

فیزیوتراپی
 

تمریناتی بخصوص می‌تواند در کاهش درد، تقویت عضلات گردن و بهبود بازه حرکتی آن کمک نمایند. در برخی موارد، می‌توان از کشش به منظور کشش ملایم مفاصل و ماهیچه های گردن استفاده نمود.

دارو

در برخی موارد، داروها می‌توانند به بهبود علائم کمک نمایند.

•  داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) :

اگر عامل درد ایجاد شده، صدمه به عصب یا التهاب باشد، NSAID‌ها از جمله آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به شکل مسکن عمل نمایند.

•    کورتیکواستروئیدهای خوراکی :

دوره مصرف کوتاه مدت کورتیکواستروئید خوراکی می‌تواند به کاهش درد، تورم و التهاب اطراف عصب کمک نماید.

تزریق استروئید
 

در این روش از تزریق استروئید در نزدیکی اعصاب متاثر و به منظور کاهش التهاب موضعی استفاده می‌شود. این تزریق را می‌توان در لامینا تزریق اپیدورال یا در مجرای نخاعی (تزریق های عصبی بخصوص)، یا در مفصل فاست انجام داد. اگرچه تزریق های استروئیدی، فشار وارد بر عصب در نتیجه تنگ شدگی مجرای نخاعی یا بیرون زدگی دیسک را تسکین نخواهد داد، اما می‌تواند تورم و درد را به اندازه کافی کاهش دهد تا امکان بهبود عصب فراهم شود.

روشهای درمانی جراحی  
 
دیسککتومی و همچوشی قدامی گردنی (ACDF)

رویکرد "قدامی" به معنای آنست که دکتر از جلوی گردن اقدام به جراحی خواهد نمود. پزشک از رویکرد قدامی برای جراحی – ایجاد یک برش 1 تا 2 اینچی در طول خط گردن – استفاده می‌نماید. موقعیت و طول برش بسته به شرایط بخصوص شما بستگی خواهد داشت. پزشک در طول جراحی، در صورت نیاز دیسک مشکل دار و هر خار استخوان اسضافی را بر خواهد داشت. فضای دیسک به ضخامت و ارتفاع قبل از سایش دیسک برخواهد گشت. این عمل، فضای بیشتری برای عصب های خروجی از ستون فقرات ایجاد نموده و به کاهش فشار وارده بر آنها کمک خواهد نمود.پس از ایجاد فضای کافی برای دیسک، پزشک از همجوشی ستون فقرات به منظور پایدارسازی ستون فقراتتان استفاده خواهد نمود. همجوشی ستون فقرات در واقع فرایند جوش دادن مهره‌ها به یکدیگر است. فلسفه کلی فرایند همجوشی، اتصال مهرها به یکدیگر و ایجاد یک واحد یکپارچه است. همجوشی، حرکت ممکن بین مهرهای مستهلک را حذف نموده و انعطاف بخشی از ستون فقرات را از میان می‌برد. نظریه این کار اینست که قسمتی که حرکتی نداشته باشد، دردی هم نخواهد داشت. تمامی همجوشی های ستون فقرات از نوعی مواد استخوانی، تحت عنوان پیوند استخوانی، به منظور بهبود فرایند همجوشی استفاده می‌نمایند. قطعات کوچکی از استخوان در فضای خالی ایجاد شده در نتیجه برداشتن دیسک قرار خواهد گرفت. بعضا از قطعات بزرگتری به منظور حمایت ساختاری فوری برای مهره استفاده خواهد شد. در بعضی موارد، پزشک ممکن است از جاگذاری فلز، پلاستیک یا جداکننده های استخوانی بین دو مهره همجوار استفاده می‌نمایند. این جدا کننده یا "قفسه" معمولا حاوی مواد پیوند استخوانی اند که به ستون فقرات امکان همجوشی میان دو مهره را اعطا می‌کند. پس از جاگذاری پیوند استخوانی یا ورود قفسه، پزشک از پیچ، صفحات و میله های فلزی در راستای افزایش نرخ همجوشی و پایداری بیشتر ستون فقرات استفاده خواهند نمود.

جایگزینی دیسک مصنوعی (ADR)

این روش شامل برداشتن دیسک مستهلک و جایگزینی آن با بخشهایی مصنوعی – به مانند آنچه در لگن و زانو انجام می‌شود – است. هدف از انجام این کار، فراهم نمودن امکان انعطاف بیشتر و همچنین حفظ حرکات نرمال تر برای بخش های مختلف ستون فقرات است. مشابه با آنچه در ACDF انجام می‌شود، پزشک از رویکرد قدامی برای جراحی – ایجاد یک برش 1 تا 2 اینچی در طول خط گردن – استفاده می‌نماید. موقعیت و طول برش بسته به شرایط بخصوص شما بستگی خواهد داشت. پزشک در طول جراحی، دیسک مشکل دار را برداشته و آن را با یک دیسک مصنوعی در فضای دیسک جایگزین خواهد نمود. ایمپنت انجام شده ممکن است از جنس تمام فلزی و یا ترکیب فلزی و پلاستیکی باشد. این ایمپلنت به منظور حفظ قدرت حرکت بین مهره ستون فقرات پس از برداشتن دیسک به کار گرفته می‌شود. ایمپلنت جاگذاری شده می‌تواند به بازیابی ضخامت پیشین و تعریض محل خروجی ریشه های عصب از کانال نخاعی کمک نماید. اگرچه دیگر این روش از فناوری های نوین به شمار نمی رود، توسعه ADR در مقایسه با ACDF نوین تر است. نتایج جراحی ADR تا کنون قابل قبول و قابل مقایسه با جراحی ACDF است. پیامدهای طولانی مدت آن هنوز در دست تحقیق است. بسته به نوع و موقعیت مشکل مشکلتان، ADR می‌تواند گزینه ای برای شما به حساب بیاید. پزشکتان راجع به گزینه های ممکن، با شما صحبت خواهد نمود.

لامینو فورامینوتومی خلفی گردنی

"خلفی" به بخش پشتی بدن اشاره دارد. پزشک در این روش، برشی 1 تا 2 اینچی در طول خط وسط کمر در پشت گردن ایجاد خواهد نمود. موقعیت و اندازه دقیق برش، بسته به شرایطتان متفاوت خواهد بود. دکتر در طول یک لامینو فورامینوتومی خلفی گردنی از یک مته و دیگر ابزار مخصوص به منظور باریک نمودن لامینا – قوس استخوانی که قسمت پشتی کانال نخاعی را تشکیل می‌دهد – استفاده می‌نماید. برداشتن این قسمت به پزشک امکان دسترسی به اعصاب صدمه دیده را فراهم می‌نماید. وی سپس استخوان، خار استخوانی و بافتهایی که در حال وارد آوردن فشار بر ریشه عصب هستند، را نیز بر خواهد داشت. اگر عامل دردتان، فشاری باشد که از سوی دیسک بیرون زده بر عصب وارد می‌شود، پزشک قسمتی از دیسک را که عامل بروز فشار است را نیز برخواهد داشت. بر خلاف روش ACDF در لامینو فورامینوتومی به همجوشی ستون فقرات به منظور پایدارسازی ستون فقرات نیازی ندارد. از همین رو بازه حرکتی بهتری در گردن خود و همچنین دوره نقاهت سریعتری خواهید داشت. این جراحی را هم می‌توان به شکل باز – که پزشک از یک برش بزرگ برای دستیابی به ستون فقرات ایجاد می‌نماید – انجام شود و همچنین روش دیگر، استفاده از روش کمتر تهاجمی است که در آن چند برش کوچک به جای یک برش بزرگ مورد استفاده قرار خواهد گرفت. پزشک در رابطه با آنکه آیا جراحی لامینو فورامینوتومی خلفی گردنی گزینه مناسبی برای شما خواهد یا خیر؛ و در صورتیکه چنین باشد، چگونگی اجرای جراحی را نیز توضیح خواهد داد.