دیسک گردن و درد دست چپ

144,103 بازدید

نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”

علت درد های گردن که به شانه، بازو، ساعد یا دست انتشار پیدا میکنند در بسیاری اوقات تحریک

ریشه های عصبی

است که از نخاع گردنی خارج میشوند. به این عارضه رادیکولوپاتی گردنی Cervical radiculopathy میگویند و شروع این بیماری با پیر شدن دیسک بین مهره ای است.

چگونه تحریک ریشه عصبی موجب درد گردن و دست میشود

به قسمتی از نخاع که در ستون مهره گردنی قرار دارد نخاع گردنی میگویند. از این قسمت از نخاع اعصابی خارج میشود که به آن ریشه های عصبی میگویند. این ریشه های عصبی بعد از خارج شدن از نخاع به شانه و بازو و کل اندام فوقانی رفته و حس و حرکت آن را تامین میکنند.

ریشه های عصبی در ناحه گردن به علل مختلفی ممکن است تحت فشار قرار بگیرد و این فشار موجب بروز علائمی مانند درد و اختلال حسی و حرکتی شود. شایعترین این علل عبارتند از

اسپوندیلوز

با افزایش سن، دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. این عارضه را اسپوندیلوز Spondylosos میگویند. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند. این نزدیک شدن مهره ها موجب میشود سوراخ یا دهانه ای که بین دو مهره مجاور هم و در دو طرف آنها قرار دارد تنگ میشود. این دهانه ها محل خروج ریشه های عصبی از نخاع هستند. پس به این اعصاب فشار وارد میشود.

آرتروز گردن

 با نزدیکتر شدن مهره ها به هم فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها که به آنها فاست میگویند وارد میشود. این فشار به نوبه خود موجب آرتروز و سائیدگی مفصل میشود. هر مفصلی که سائیده میشود شروع به ساختن استخوان های اضافه در اطراف خود میکند. همچنین لیگامان های اطراف مفصل هم کلفت تر میشوند. مفاصل بین مهره ای هم همین کار را میکنند. این استخوان های اضافی و لیگامان های کلفت شده دهانه بین مهره ای و هم کانال نخاع را تنگ تر میکند.

هرنی دیسک

گاهی اوقات دیواره حلقوی دیسک بین مهره ای بتدریج ضعیف شده و بعد از مدتی پاره میشود. قسمت مرکزی دیسک میتواند از طریق این پارگی که معمولا در قسمت پشتی دیسک است از دیواره آن بیرون بزند. به این روند هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای میگویند. فشار این دیسک بیرون زده هم میتواند روی ریشه های عصبی که در حال خارج شدن از نخاع هستند موجب تحریک ریشه عصبی و بروز علائم شود.

فشار دیسک به ریشه های نخاعی

آسیب رباط های مهره

گاهی اوقات رباط هایی که مهره ها را در کنار هم پایدار نگه میدارند بدنبال ضربه پاره میشوند. در این موارد مهره ها ناپایدار شده و نسبت به هم حرکات غیر معمولی را انجام میدهند. این حرکات موجب فشار بر روی ریشه عصبی میشود. ناپایداری مهره ها میتواند در بعضی بیماری ها که موجب شلی رباط های ستون مهره گردنی میشوند (مانند روماتیسم مفصلی) هم ایجاد گردد.

اسپوندیلولیستزی

در اسپوندیلولیستزی یک مهره بر روی مهره پایینی سر خورده و به جلو جابجا میشود. این جابجایی غیر معمول میتواند روی ریشه های عصبی فشار بیش از حدی وارد کند

 مجموعه این عوامل موجب افزایش فشار بر روی ریشه های عصبی میشوند که در حال خروج از نخاع هستند.

در سمت راست فشار دیسک پاره شده به عصب و در سمت چپ حالت طبیعی دیده میشود

نکته بسیار مهم اینست که اتفاقاتی را که ذکر کردیم روندی طبیعی است و کم و بیش در همه انسان ها اتفاق میفتد. اگر از همه افراد بالای ۵۰ سال ام آر آی به عمل آوریم در نصف آنها تغییراتی را که ذکر کردیم میبینیم با این حال این تغییرات در بعضی افراد موجب بروز علائم میشود و در اکثر موارد بدون علامت باقی میماند.

علامت تحریک عصب گردن

مهمترین علائم تحریک ریشه های عصبی در گردن بصورت درد گردن با انتشار به شانه، بازو، ساعد یا دست است. گاهی علائمی بصورت گزگز، سوزن سوزن شدن یا کاهش حس لمس پوست بوجود میاید و گاهی فرد احساس میکند قدرت دست وی در انجام دادن بعضی از کارها کاهش پیدا کرده است. علائم گفته شده ممکن است با به عقب بردن یا چرخاندن سر شدیدتر شوند و اکثراً با گذاشتن دست به روی سر کم میشوند.

پزشک معالج پس از صحبت با بیمار را جع به مشکلات وی و خصوصیات آنها وی را معاینه میکند. سپس از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده و سی تی اسکن و ام آر آی و تست نوار عصبی برای کمک به تشخیص استفاده میکند.

تصویر سمت راست یک ام آر آی  طبیعی و تصویر سمت چپ ک ام آر آی با فشار به نخاع گردنی را نشان میدهد

فشار به ریشه های عصبی گردن چگونه درمان میشود

 بسیاری از بیماران با گذشت زمان و بطور خودبخودی خوب میشوند. این زمان ممکن است چند روز یا چند هفته باشد. گاهی اوقات بعد از مدتی علائم بیمار دوباره برمیگردد که این هم معمولاً خودبخود خوب میشود. این دوره های رفت و برگشت ممکن است بارها تکرار شود. گاهی هم درد ممتد باقی مانده و خوب نمیشود. پزشک ارتوپد برای درمان از روش های زیر استفاده میکند.

• گردنبند طبی : این گردنبند ها حرکات گردن را قدری محدود میکنند و به عضلات گردن اجازه میدهند مدتی استراحت کنند و این موجب میشود فشار به ریشه های عصبی کمتر شود. نکته مهم اینست که این گردنبند ها نباید به مدت طولانی بسته شوند چون موجب ضعیف شدن عضلات گردن و بدتر شدن وضعیت بیمار میشود.

• فیزیوتراپی : میتواند با انجام دادن نرمش های طبی مخصوص برای افزایش قابلیت انعطاف گردن و تقویت عضلات گردن به رفع علائم کمک کند. گاهی اوقات از کشش هم برای کاهش علائم استفاده میشود.

• دارو : پرشک معالج از داروهای ضد التهابی مثل بروفن و ناپروکسن، داروهای شل کننده عضلات و گاهی اوقات از تزریق مستقیم کورتیکوستروئید در اطراف ریشه های عصبی برای کاهش مشکلات بیمار استفاده میکند.

• جراحی : در صورت عدم پسخ درمانی مناسب به روشهای ذکر شده از روش های جراحی استفاده میشود.

همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.

این مقاله چقدر مفید بود ؟

لطفا در زیر امتیاز بدهید